مطالعه ابرموتورهای جستجو در پاسخ گویی به سوالات کاربران کتابداری و اطلاع رسانی و ارایه الگوی پیشنهادی جهت بهبود رتبه بندی نتایج جستجو

حجم اطلاعات موجود در اینترنت و رشد روزافزون آن، کار جستجوی بهینه منابع را، هم برای کتابداران و هم برای کاربران مشکل کرده است. کاربران وب اغلب با حجم زیادی از اطلاعات نامرتبط و تکراری مواجه می شوند. این پژوهش در پی انست که ابرموتورهای جستجو تا چه حد پاسخ گوی سوالات کاربران کتابداری واطلاع رسانی می باشند، کدام ابرموتورها در پاسخ گویی به نیاز کاربران مناسب ترند و ارایه الگوی پیشنهادی چه تغییری در بهبود و رتبه بندی نتایج ایجاد می کند. با انجام جستجو در هر ی از ابرموتور جستجو و ده کلید واژه عبارتی در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی به مطالعه و بررسی ابرموتورهای جستجو از نظر میزان ربط، دقت و ریزش کاذب پرداخته است. مجموعا 700 نتیجه بازیابی شده توسط ابرموتورهای جستجو مورد مطالعه قرار گرفت که از بین این اقلام بازیابی شده ، 225 رکورد بازیابی منابع مرتبط و 475 مورد نامرتبط (ریزش کاذب) بوده است. ابر موتور جستجوی infospoce با 37 درصد، بهترین عملکرد را در بازیابی منابع مرتبط و میزان دقت داشته است و ابر موتور جستجوی mamma با 76 درصد، بیشترین ریزش کاذب را به خود اختصاص داد. یافته های پژوهش نشان می دهد که هر ابرموتور در بازیابی اطلاعات مورد نظر، متفاوت با ابرموتور دیگر عمل کرده است. بنابراین نمی توان به ابرموتور خاصی برای پاسخگویی به سوالات کاربران کتابداری و اطلاع رسانی اکتفا نمود. با توجه به این که منابعی که در بالاترین سطح رتبه بندی نتایج جستجو قرار دارند، لزوما مرتبط ترین گزینه برای پاسخ گویی به نیاز کاربر نیستند و چون کاربران معمولا به صفحات اولیه نتایج جستجو اکتفا می کنند، رتبه بندی نتایج جستجو، از اهمیت خاصی برخوردار است. برای دسترسی کاربران کتابداری و اطلاع رسانی به منابع مرتبط تر، الگویی جهت بهبود و تغییر رتبه بندی در نتایج جستجو ارایه شد. با تغییر در رتبه بندی نتایج، کاربر می تواند منابع مرتبط تر را با توجه به میزان تکرار کلید واژه های جستجو در عنوان، متن و آدرس پیوندهای بازیابی شده در بالاترین سطح رتبه بندی مشاهده نماید.